Γιατί παραιτείται ένας υπουργός και δεν ανανεώνεται το συμβόλαιο ενός αρχισυντάκτη

Η Γερμανία παρουσιάζεται ως παράδειγμα πολιτισμένης και ευνομούμενης χώρας – σε αντιδιαστολή πάντα με την «υποανάπτυκτη» Ελλάδα στην οποία μόνο συμβαίνουν όλα τα στραβά και ανάποδα του κόσμου· όλες οι συγκρίσεις φυσικά εξαρτούνται από την οπτική γωνία αυτού που κάνει τη σύγκριση και περιέχουν σχεδόν πάντα μια δόση αλήθειας αλλά και ψέμματος: ποιά δόση είναι ισχυρότερη εξαρτάται κατά περίπτωση. Δύο γεγονότα στη Γερμανία τη βδομάδα αυτή δείχνουν δύο πράγματα: πως η Ελλάδα δεν έχει την αποκλειστικότητα ούτε σε δημοσιογραφικά ούτε σε πολιτικά σκάνδαλα, αυτά συμβαίνουν και στη Γερμανία. Η διαφορά είναι πως η πίεση που ασκούν τα δημοσιογραφικά μέσα και οι πολιτικές δυνάμεις φέρνει αποτελέσματα, τουλάχιστον στο επίπεδο των παραιτήσεων και της συζήτησης στην κοινή γνώμη.

Σήμερα για παράδειγμα παραιτήθηκε ο γερμανός υπουργός απασχόλησης και κοινωνικής πρόνοιας Franz-Josef Young, σχεδόν ένα μήνα αφότου ανέλαβε το υπουργείο με το μεγαλύτερο προϋπολογισμό στη Γερμανία (125 δισεκατομμύρια ευρώ). Ο Young θεωρείται από τους περισσότερους αναλυτές αχυράνθρωπος του πρωθυπουργού του ομοσπονδιακού κρατιδίου της Έσσης (Hessen), Roland Koch, και η πολιτική του ιστορία αλλά και η γενικότερη, μάλλον χλωμή, παρουσία και το ασθενικό προφίλ του ενισχουν την άποψη ότι αποτελεί τον τοποτηρητή του ισχυρού άντρα της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης (CDU) στο Βερολίνο. Ο Young παραιτήθηκε επειδή ως υπουργός Άμυνας (στην προηγούμενη κυβέρνηση συνασπισμού των δύο μεγάλων κομμάτων της Γερμανίας SPD [Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα της Γερμανίας] και CDU) παραπλάνησε το κοινοβούλιο για τις πραγματικές επιπτώσεις της αεροπορικής επιχείρησης στο Kundus του Αφγανιστάν, στις 4 Σεπτεμβρίου του 2009.  Όπως αποκάλυψε η εφημερίδα Bild, το υπουργείο Άμυνας ήξερε σχεδόν αμέσως μετά την επίθεση, που έγινε ύστερα από εντολή αξιωματικού της Bundeswehr (των γεμανικών ενόπλων δυνάμεων) στο Kundus, ότι μεταξύ των θυμάτων ήταν πολλοί μη-ένοπλοι πολίτες, μεταξύ των οποίων και παιδιά. Η σχετική έκθεση παρέμεινε μυστική και ο Young απέκλειε επίμονα και  κατηγορηματικά την ύπαρξη αθώων θυμάτων. Δεν είναι προφανώς καθόλου τυχαίο ότι όλη η ιστορία εξελίχτηκε κατά την προεκλογική περίοδο (οι εκλογές στη Γερμανία έγιναν στις 27 Σεπτεμβρίου) και η ύπαρξη αθώων θυμάτων θα έβλαπτε τον προεκλογικό αγώνα τόσο της CDU όσο και της SPD.

Η ιστορία πήρε τη μορφή πολιτικού σκανδάλου όταν έγινε γνωστό πως ο νέος υπουργός Άμυνας της Γερμανίας, ο χαρισματικός Karl Theodor zu Guttenberg δεν γνώριζε την ύπαρξη εννέα μυστικών εκθέσεων για το συμβάν στο Kundus όταν παρέλαβε το υπουργείο. Για το λόγο αυτό ζήτησε και πήρε την παραίτηση του γενικού γραμματέα του υπουργείου Wichert  και του αρχηγού των γερμανικών ενόπλων δυνάμεων Schneiderhan, μόλις ξέσπασε το σκάνδαλο, επειδή κλονίστηκε η εμπιστοσύνη του απέναντί τους. Αποδείχτηκε έτσι ότι το υπουργείο Εθνικής Άμυνας της Γερμανίας έχει πολλά στεγανά και η  πολιτική του ηγεσία  μέχρι τώρα, είτε ηθέλημενα είτε από ανικανότητα ή άγνοια δεν είχε απόλυτη εικόνα της επιχειρησιακής και επικοινωνιακής πολιτικής των στρατιτωτικών. Την πολιτική ευθύνη ανέλαβε ο προηγούμενος υπουργός Άμυνας με την παραίτησή του· η συνέχεια αναμένεται συναρπαστική, ιδιαίτερα καθώς η παρουσία της Bundeswehr στο Αφγανιστάν είναι, αν μη τι άλλο, αμφιλεγόμενη τόσο από μεγάλη μερίδα του γερμανικού λαού όσο και από τα αριστέρα κόμματης της αντιπολίτευσης.

Ας επανέλθουμε όμως στη σύγκριση Έλλαδας – Γερμανίας με αφορμή τα γεγονότα αυτά. Η πρώτη διαφορά είναι εμφανής: ένα «σκάνδαλο» είχε σαν αποτέλεσμα παραιτήσεις, παραιτήσεις άμεσες και σε υψηλό επίπεδο. Δημιουργήθηκε ένας μικρός κλυδωνισμός στην κυβέρνηση, η οποία όμως αντέδρασε αποφασιστικά τόσο με την πολύ γρήγορη αλλαγή προσώπων μετά την παραίτηση του Young, όσο και με τη στάση του υπουργού Άμυνας zu Guttenberg που υποσχέθηκε πλήρη ενημέρωση του κοινοβουλίου αλλά και επανεξέταση της επίθεσης στο Kundus με βάση τα νέα δεδομένα. Η όλη ιστορία κράτησε δύο μέρες, από τη χθεσινή αποκάλυψη της Bild μέχρι τη σημερινή παρίτηση του υπουργού. Θα υπάρξει συνέχεια θεσμική με μια εξεταστική επιτροπή του κοινοβουλίου. Σε σύγκριση με την Ελλάδα κάνει εντύπωση η ψύχραιμη και «πολιτισμένη» ανάλυση των γεγονότων στην τηλεόραση και το ραδιόφωνο. Τελικά ίσως ένα από τα προβλήματα της Ελλάδας να είναι όχι μόνο ό,τι συμβαίνει στην πολιτική ζωή αλλά και το πως αυτό παρουσιάζεται από τα μέσα ενημέρωσης. Αλλά πάλι, τα μέσα ενημέρωσης καθρεφτίζουν την κοινωνία και την ψυχοσύνθεση των πολιτών, και οι Έλληνες όπως και να το κάνουμε, δεν είναι Γερμανοί.

Σήμερα έγινε επίσης γνωστό πως δεν ανανεώθηκε το συμβόλαιο του αρχισυντάκτη του δεύτερου κρατικού τηλεοπτικού καναλιού ZDF Nikolaus Brender.. Η λύση συνεργασίας του καναλιού με τον Brender  ήταν αποτέλεσμα κομματικής παρέμβασης, με πρωταγωνιστή και πάλι τον πρωθυπουργό του κρατιδίου της Έσσης, Roland Koch. Ο Koch βγήκε στα κανάλια και δήλωσε ψύχραιμα και μάλλον ψυχρά πως το συμβόλαιο λύθηκε για λόγους που έχουν να κάνουν με το μάνατζμεντ του σταθμού και όχι με την ποιόητα της δημοσιογραφικής δουλειάς του αρχισυντάκτη. Ήταν γνωστό ότι εδώ και μήνες ο Koch προσπαθούσε να μην ανανεώσει το συμβόλαιο του Brender. Μετά από αυτή την επέμβαση πληθαίνουν οι φωνές που προειδοποιούν για τις επιπτώσεις της κομματικής επέμβασεις στα μέσα ενημέρωσης. Μικρή, αλλά σημαντική λεπτομέρεια. Τα κρατικά κανάλια χρηματοδοτούνται κυρίως από την υποχρεωτική εισφορά των τηλεθεατών – ο Koch επιχειρηματολογεί υπέρ της επέμβασης του με το επιχείρημα του εκλεγμένου εκπροσώπου των τηλεθεατών. Παρά τις θεσμικές ασφαλιστικές δικλείδες που υπάρχουν στη Γερμανία, η κομματική επέμβαση ήταν τελικά αναπόφευκτη.

Leave a reply

Your email adress will not be published. Required fields are marked*

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.